Καρκίνος Δέρματος

Καρκίνος του δέρματος – πρόληψη και θεραπεία

Ο καρκίνος του δέρματος είναι από τους πιο συχνούς καρκίνους σήμερα.  Τα περισσότερα είδη καρκίνου του δέρματος μεγαλώνουν τοπικά αλλά δεν δίνουν σχεδόν ποτέ απομεμακρυσμένες μεταστάσεις.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του δέρματος

• Η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία
• Όλα τα τεχνικά μέσα μαυρίσματος.
• Άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, μπλέ μάτια και ξανθά ή κόκκινα μαλλιά
• Τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα που είναι σε χημειοθεραπεία
• Ασθενείς του AIDS
• Άτομα σε θεραπεία με κορτιζόνη.
• Όσοι εκτίθενται σε ακτινοβολία και χημικά όπως το Αρσένιο

Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι ένα άτομο που έχει εμφανίσει ένα καρκίνο δέρματος έχει 20%  πιθανότητα να εμφανίσει ξανά.

Καρκίνος του δέρματος – συχνότερες μορφές

Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα:
Είναι η πιο συνηθισμένη μορφή καρκίνου του δέρματος στον κόσμο. Το Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα συνήθως εμφανίζεται υπό τη μορφή ανοιχτής πληγής που ματώνει συχνά και δεν κλείνει ή ως μια ροζ κηλίδα ή ως οζίδιο γυαλιστερό σαν πέρλα. Η χειρουργική αφαίρεση του όγκου σε υγιή όρια είναι και η θεραπεία. Μεγαλώνει τοπικά αλλά δεν δίνει σχεδόν ποτέ μεταστάσεις.

Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα:
Είναι η δεύτερη  πιο συνηθισμένη μορφή καρκίνου του δέρματος. Αφορά επιδερμική μορφή καρκίνου και μπορεί να εμφανισθεί σε οποιοδήποτε σημείο της επιδερμίδας, ακόμα και στα γεννητικά όργανα. Είναι συχνό στο κάτω χείλος κυρίως στους καπνιστές αλλά και στο εσωτερικό του στόματος. Εμφανίζεται σαν ένα τραχύ οζίδιο στο δέρμα ή σαν λευκή κηλίδα στο εσωτερικό του στόματος. Η χειρουργική εξαίρεση του όγκου με υγιή όρια είναι και η πιο αποτελεσματική θεραπεία. Η ακτινοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει ανεγχείρητους όγκους.

Μελάνωμα:
Είναι μια από τις πιο επικίνδυνες και επιθετικές μορφές καρκίνου του δέρματος. Έχει οικογενή χαρακτήρα . Ο κύριος παράγοντας κινδύνου είναι η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και τα σημαντικά εγκαύματα από τον ήλιο ακόμη και από την παιδική ηλικία.

Τα κλινικά σημεία για μια βλάβη στο δέρμα υψηλού κινδύνου είναι

1. Ασυμμετρία της ελιάς
2. Ανώμαλο περίγραμμα της ελιάς
3. Πολλά και διαφορετικά χρώματα κλινικά.
4. Το μέγεθος πάνω από 6 χιλ.
5. Όταν αλλάζει σε μέγεθος και εξελίσσεται.

Αν το μελάνωμα διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο είναι ιάσιμο. Αν όμως διαγνωστεί σε προχωρημένο στάδιο, μπορεί να προκαλέσει ακόμα και θάνατο. Σε άτομα που έχουν πολλούς δυσπλαστικούς σπίλους στο σώμα τους προτείνουμε κάθε χρόνο έλεγχο και χαρτογράφηση από εξειδικευμένο Δερματολόγο. Αν κανείς πάλι δει μια ελιά με τα παραπάνω χαρακτηριστικά και κυρίως δει αλλαγή στη μορφή της θα πρέπει να δει κάποιον ειδικό.

Μέρκελ καρκίνωμα:
Είναι μία σπάνια επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος, η οποία προσβάλλει συνήθως τα νευροινδοκρινικά κύτταρα στο πρόσωπο, στο κεφάλι, στο λαιμό, αλλά και στα άκρα, είτε πάνω στο δέρμα είτε κάτω από αυτό στους θύλακες των τριχών. Εμφανίζεται ως εξόγκωμα στο δέρμα χρώματος ροζ, μπλε ή μωβ, το οποίο αυξάνεται με μεγάλη ταχύτητα, αλλάζοντας μέγεθος. Το 80% αυτών των καρκινωμάτων οφείλεται στον ιό MCV. Πολλές φορές περνάει απαρατήρητο ή σαν μια μικρή κύστη. Η χειρουργική εξαίρεση είναι η πρώτη επιλογή σε τέτοια καρκινώματα. Βιοψία του φρουρού λεμφαδένα είναι απαραίτητη. Ανάλογα με το στάδιο της νόσου πραγματοποιούνται και επιπλέον θεραπείες όπως ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία ή συστηματική θεραπεία. Το σημαντικότερο όλων είναι η έγκαιρη διάγνωση και χειρουργική αφαίρεση του όγκου.

Δερματοινοσάρκωμα:
Το δερματοινοσάρκωμα είναι μια σπάνια μορφή καρκίνου, που αναπτύσσεται στα βαθιά στρώματα του δέρματος και μπορεί να επεκταθεί στο κοντινό λίπος τους μύες και τα οστά. Η πιθανότητα τοπικής υποτροπής είναι μεγάλη Η θεραπεία είναι χειρουργική αρχικά με ευρεία εκτομή του όγκου. Συχνά το έλλειμμα που προκύπτει χρειάζεται επανόρθωση με δερματικά μοσχεύματα ή τοπικούς κρημνούς. Η χειρουργική αντιμετώπιση συνδυάζεται ανάλογα με το στάδιο της νόσου με συστηματική θεραπεία και ακτινοθεραπεία. Η παρακολούθηση των ασθενών αυτών είναι στενή λόγω της υψηλής πιθανότητας υποτροπής του όγκου.

Καρκίνος του δέρματος – Διάγνωση

Εμφανίζεται σαν ένας όζος κόκκινος, μωβ ή στο χρώμα δέρματος, μπορεί να εμφανιστεί και απλά σαν μία αλλαγή στην ποιότητα του δέρματος. Πολλές φορές είναι δύσκολη η διάγνωση ή καθυστερεί πολύ. Το Δερματοινοσάρκωμα συχνά συγχέεται με άλλες δερματικές παθήσεις, ιδιαίτερα στα πρώτα στάδια.

Εάν ο δερματολόγος υποψιάζεται καρκίνο του δέρματος, μια βιοψία κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσκεψης στο ιατρείο είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος για να αποκλείσουμε την πιθανότητα καρκίνου δέρματος. Μια μαγνητική τομογραφία μπορεί να είναι χρήσιμη για την αξιολόγηση της έκτασης του όγκου και μπορεί να είναι σημαντική για λόγους σχεδιασμού του χειρουργείου.

Καρκίνος του δέρματος – Θεραπεία

Η θεραπεία είναι διεπιστημονική προσέγγιση. Αυτή η διεπιστημονική ομάδα μπορεί να περιλαμβάνει έναν δερματολόγο, παθολόγο, ακτινολόγος, ογκολόγος, ακτινοθεραπευτή και πλαστικό χειρουργό για την αφαίρεση του όγκου και την αποκατάσταση του ελλείμματος.

1. Η χειρουργική Mohs περιλαμβάνει σταδιακή αφαίρεση του όγκου την ίδια ημέρα. Κάθε στρώμα που αφαιρείται στη συνέχεια τοποθετείται με ειδική επεξεργασία κάτω από ένα μικροσκόπιο. Η διαδικασία συνεχίζεται μέχρις ότου δεν διαπιστευτούν καρκινικά κύτταρα στις τομές.  Η διαδικασία εκτελείται συχνά με τοπική αναισθησία.
2. Εκτεταμένη εκτομή με 2- 3 εκατοστά όρια είναι μία χειρουργική διαδικασία που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εάν ένας όγκος είναι επιθετικός όπως το μελάνωμα ή το δερματοινοσάρκωμα ή είναι πολύ μεγάλος σε μέγεθος. Η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται με γενική αναισθησία.
3. Επανόρθωση του ελλείμματος με μοσχεύματα δέρματος ή κρημνούς πραγματοποιείται σε περίπτωση που το έλλειμμα δεν μπορεί να κλείσει με απλή συμπλησίαση των άκρων του τραύματος.

Σε περιπτώσεις προχωρημένων Δερματοινοσαρκωμάτων, περισσότερες από μία θεραπείες θα χρησιμοποιηθούν. Οι Θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

1. Συστηματική Θεραπεία: Η στοχευμένη θεραπεία με Ιmatinib έχει εγκριθεί από την U.S. Food and Drug Administration (FDA) για τη θεραπεία του. Προορίζεται για τη θεραπεία περιπτώσεων που δεν μπορούν να αφαιρεθούν με χειρουργική επέμβαση, σε υποτροπές αλλά και σε απομεμακρυσμένες μεταστάσεις.
2. Ακτινοθεραπεία: Συνήθως μόνο μετά την χειρουργική αφαίρεση, όταν ο κίνδυνος για υποτροπή είναι υψηλός. Μπορεί επίσης να είναι μια θεραπευτική επιλογή σε περιπτώσεις που δεν επιδέχονται χειρουργική θεραπεία.

Η γενική πρόγνωση είναι εξαιρετική στις περιπτώσεις που ο όγκος αναγνωρίζεται νωρίς και αφαιρείται σωστά. Μια φτωχή πρόγνωση σχετίζεται με μετάσταση. Ωστόσο, πρόσφατα αποτελέσματα για τους ασθενείς με μετάσταση χρησιμοποιώντας Imatinib είναι ενθαρρυντικά.

Η θεραπεία του κάθε όγκου εξαρτάται από το είδος του καρκίνου , το σημείο εντόπισης , την ηλικία του ατόμου αλλά και από το αν είναι πρωτογενής όγκος ή υποτροπή. Στις περισσότερες περιπτώσεις και κυρίως για όγκους του προσώπου είναι απαραίτητα η επανορθωτική χειρουργική προκειμένου οι τομές να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο διακριτικές.

Η πρόληψη βέβαια είναι η καλύτερη θεραπεία . θα πρέπει κανείς να ελέγχεται από τον  δερματολόγο του μια φορά το χρόνο, να αποφεύγει την αλόγιστη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και τις τεχνικές μαυρίσματος.